Salktjöt og baunir

March 25, 2020

Salktjöt og baunir

Salktjöt og baunir, túkall!
Einu sinni á ári heyrist búmm! Já það er þegar ég búin að sprengja mig út af baunasúpunni, þykkri og góðri!

Flestir halda að það þurfi að leggja baunirnar í bleyti, jafnvel sólarhring áður en sjóða á súpuna,
en það er óþarfi. Það er hægt að setja þær beint í pottinn.

250 g gular baunir 
2 l vatn 
1 laukur, saxaður 
2 tsk timjan, þurrkað 
1,2 kg saltkjöt 
500 g gulrófur, afhýddar og skornar í bita 
500 g kartöflur, afhýddar og skornar í bita 
250 g gulrætur, skafnar og skornar í bita 
nýmalaður pipar, ef vill

Baunirnar settar í pott með vatni, timjan og lauk og hitað að suðu. Látið malla undir loki í um 45 mínútur.
Þá eru einn eða tveir kjötbitar settir út í en hinir soðnir sér í potti.
Látið sjóða áfram í um hálftíma. Þegar líður á suðutímann er rétt að líta á baunirnar öðru hverju, hræra og athuga hvort bæta þarf við vatni.
Grænmetið sett út í og soðið í 20-30 mínútur í viðbót, eða þar til allt er meyrt. Smakkað og e.t.v. kryddað með pipar og salti.

Einnig má sjóða allt kjötið sér en þá þarf að salta baunirnar, eða sjóða það allt í súpunni en þá gæti hún orðið of sölt.
Líka má sjóða kjötið allt sér en sjóða þess í stað vænan bita af beikoni eða söltuðu svínafleski í súpunni til bragðbætis.
Í kaþólskum sið var og er víða erlendis haldin mikil kjöthátíð kvöldið áður en langafasta hófst. Þetta var líka gert hér og sá siður hélst áfram þrátt fyrir siðbreytingu.
Heitið sprengikvöld, sem er eldra en sprengidagur, kemur þó ekki fyrir fyrr en á 18. öld.
Þá átti fólk að borða þar til það stóð á blístri og var að því komið að springa.
Lengi hefur verið hefð að borða saltkjöt og baunasúpu þennan dag og það gera líklega flestir enn þótt sumir hafi breytt eitthvað til og eldi e.t.v.
svolítið heilsusamlegri útgáfur af réttinum.
En þótt feitt saltkjöt sé ekkert sérstakt hollustufæði er ekkert nema gott um baunasúpuna að segja og
þá ætti að vera óhætt að fá sér dálítið af kjötinu með – það er þá alltaf hægt að skera fituna frá.

Létt baunasúpa

Fituminni útgáfa með minna kjöti en þó ekki síður bragðmikil og góð.
300 g gular baunir 
2 l vatn 
75 g magurt beikon 
1 blaðlaukur (hvíti og ljósgræni hlutinn) 
1 sellerístöngull 
1 tsk. tímían 
2 lárviðarlauf 
nýmalaður pipar 
750 g saltkjöt 
500 g gulrófur 
500 g gulrætur 
hnefafylli af spínati (má sleppa)

Setjið baunirnar í pott og hellið köldu vatni yfir. Hitið að suðu og fleytið froðu ofan af.
Skerið beikon, blaðlauk og sellerí í fremur litla bita og setjið út í, ásamt tímíani, lárviðarlaufi og pipar.
Látið malla við fremur hægan hita í u.þ.b. klukkustund. Fitu- og beinhreinsið kjötið, skerið það í fremur litla bita og setjið út í. Látið malla áfram í 25 mínútur.
Afhýðið gulrófur og gulrætur, skerið í bita og setjið út í. Sjóðið áfram í um 25 mínútur, eða þar til kjötið og grænmetið er meyrt.
Bætið við svolitlu vatni ef súpan er mjög þykk en hækkið hitann, takið lokið af pottinum og látið súpuna sjóða dálítið niður ef hún er of þunn.

Skerið að lokum spínatið í ræmur (ef það er notað), hrærið saman við og berið súpuna fram.

Vertu velkomin að koma og vera með í Heimilismatur hópnum á feisbókinni

EÐA

Vertu velkomin að koma og vera með í hóp Sælkera á feisbókinni




Skildu eftir athugasemd

Athugasemdir verða samþykktar áður en þær birtast.


Einnig í Kjötréttir

Entrecote steik, beint frá býli!
Entrecote steik, beint frá býli!

October 25, 2025

Entrecote steik, beint frá býli!
Ferðalagi mínu í að kaupa nautakjöt beint frá býli heldur áfram og hérna er ég með nauta entrecote frá Hálsi í Kjós. Þvílíka sælkeramáltíðin sem þetta var og einfaldara en maður heldur. 

Halda áfram að lesa

Lambalæri stutt!
Lambalæri stutt!

October 25, 2025

Lambalæri stutt!
Öðru hverju þá kaupir maður sér kjöt og nýtir þá góða afslætti sem stundum eru í búðunum. Hérna er ég með stutt lambalæri um það bil 2 kíló sem voru á tilboði í Bónus á haustmánuði og þá bíður maður í mat, afgangana nýtir maður svo vel og ég deili því hérna með ykkur hvernig.

Halda áfram að lesa

Lærisneiðar í Air fryer!
Lærisneiðar í Air fryer!

February 22, 2025

Lærisneiðar í Air fryer!
Já þetta er með því einfaldast sem ég geri og það er að krydda kjöt, setja í Air fryerinn, velja prógrammið (ég notaði Air fryer stillinguna og hafði á 200 í um 20 mínútur) og ýta á start. Fara svo og gera eitthvað annað á meðan maturinn mallar. 

Halda áfram að lesa